Pisimaniqaqtut Kanatami Katimajingit Sanaguasimajunnut Pinguarusiqnut Qaujisarutiksanut atuutiqaqtunut Kavamakkut kiinaujaksangit Nunaqaqqaaqsimajunut Sanaguaqrusiginut Pinguarusiginullu ammalu Piusituqanginut

Kiusiniga Simon Brault, Tukimuatiga ammalu Siviliuqtinga taapkua Kanata Katimayigit Sanaguaqniqmut Pinguaqniqmut, ammalu Odile Joannette, Tukimuattinga Sanasimajunut, Qaujimaniqmut, ammalu Atuqsiqatigiikniqmut: Ukua Sanaguaqsimajangit pinguarusigilu Allait, Inuit ammalu Allaingayut Pilirititijutangat

Taimalu maqruuk taikani Kanatami Katimayigit Sanaguaqniqmut Pinguaqniqmut—atausiq nunaqaqqaaqsimajuq ammalu atausiq nunaqaqqaaqsimajuungituq – una qaujisaruti sanajumaliqtitisimajuq ammalu ajaurisimayuq ovantinik sanayattinut. Una tukinga tunisisimayuq pimariujumik takutitijunaqlluni qanuq nunaqaqqaaqsimajuq ammalu unaqaqqaaqsimajuungituq saliqjuagangik takusimajanginik katitunaqmatta saqitilutik piuniqsamik sivuniksaqarunaratta. Unattauq pisimaniqaqmijuq pimmariujumik piviqaqtitaugatta piusivaaliqulugu kavamakkut ikajurunaqniga sanaguaqsimajunik pinguarusiqnik ammalu piusituqaqsaginut Allait, Inuit, ammalu Allaingayut.

Una qauyisaqniq malitiaqtuq Katimayit kajusiyumik angiqsimajaninik ikpigusutiaqniqmut ammlu ikayuqnigat piusituqaqaqniqmut ammalu nagminiq-aulatijunaqniqiginut Allait, Inuit, ammalu Allaingayuit. Unattauq tunisisimayuq tusagaksanik sanayakkanirunaqniaqratta tamakuniga, naliqariitiaqluta annalu nunaiqsisimaniq aniguutitilugu sivuniksatinni sanaguasimayuliriniqmi pinguatiliriniqmili – Una atausiq turaaqtangat Katimayit maanauyuq aaqikimajutiksanut paqnautigilugu anginiqsauniaqluni sanaguaqtuliriniqmut pingguatuliriniqmut pinasuatiujumnut. Ukpirisuktugut taapkua atuutiqaqtut maliktaulutik sanaguasimayuliriniqmi pinguatiliriniqmili ammalu pisiutuqaqnut ummattiaqniaqmata tamaani nunami.

Ukua Katimajitgitta ikayuqtigilugu Archipel Qaujisaqti ammalu Qaujimajigiyauyuq Timiga, una nunaqaqqaasimayuq-nagminiqaqtuq ammlu aqnauluni – aulatijiuyuq nagminiqutinga, pilirilauqtuq taapsuminga sanayauyumik. Una Nunaqaqqaasimayuq qaujimajimmarit takimajingit tukimuatitilauqtut taapkua sanauaginik, ammalu Archipel katimaqatiqalauqtuq Nunaqaqqaasimayut nunaqatigiinik taimaini Kanatami. Quviasukpugut taapkunuga taimainnut iniqaqtitilauqtut ammalu qaujimayaqmiknik tunisilutik taapsumunga piliriarijattinut.

Ukua ilitavut taapsumangat qaujisaqniqmit

Taapna Qaujisaqniq Atuutiqaqtunik Kavamakkut Kiinauyaksangit Kavamakkut kiinauyaksangit Nunaqaqqaaqsimajunut Sanaguarusiginut Pinguarusiginulu ammalu Piusituganginut tamakiisimatsiaqmatta tusarunaqtaginik taapkua Katimayit ammalu asivut unuqniqsait aulatsiviit. Niliutigilugu, Ilanga 5 takvani unikaaqmi, “Aqutaat Sivummut.” Pijutaat amusunik piviqaqtitinigat piusivaaliqlutik atuutiqaqmatta kavamakkut kiinauyaksanginik taapkunuga Nunaqaqqaaqsimajunut sanaguarusiginut pinguarusiginulu ammalu piusituganginut pijariaqalariktilugit kamagiyautiaqlutik Katimajinit ammalu sanaguarusiginut pinguarusiginulu kiinauyaqaqtitijiit tamainni Kanatami.

Ilangit taapkua piviqaqtitijut aaqiksimavagiiqtut taikani Katimajini taapkutigut Sananiq, Qaijimaniq amma Atiqsiqatigiikniqmut: Taapkua Sanaguarusigit pinguarusigillu ammalu Piusituqangit Allait, Inuit, ammalu Allaingayut  pilirititijutaujuq. Una pilirititijutauyuq taapkunangat ammalu Nunaqaqqaaqsimayunut, ammalu ilaqaqtuq uqaujuiniungitunik pigiarutiqaqtut taapkua ikayuutit Nunaqaqqaaqsimajunut sanaguarusiginut pinguarusiginulu ammalu piusituganginut tamakkiqsimalugit. Tamauna Sananiq, Qaujimaniq, ammalu Atuqsiqatigiikniqmut piliritittijutauyuq, ammalutauq asingit kiinauyaksait utirinagitut pilirititijutauyut, taapkua Katimayiit ikayuqtangit Nunaqaqqaaqsimajunut sanaguarqtit pinguaqtit, pisituqaqnik tigumiaqtit, katimajit, aulatsijit sanaqatiqaqtut uumariatilugit ammalu utiqtillugit nunaqaqqaasimayut uqausiginik – taapkua unikkaaqmi uqausiuyut piviqaqtitinigit Katimayiit ammalu asingit kiinauyaqtaaqtitivaktut. Taimalu Katimayiit ikayuqput nunaqaqqaasimayut uqausiginik iluani nakminiq piliririttijutimikni, ilisaqsisimayugut taapkua sanaqatigigiaqaqtavut nunaqaqqaasimayut nunangit piruqniaqluni ikajuutivut tamakkunuga.

Asingit piviqaqtitijutauyut uqausiujut takvani unikaami suli sanayauvaliavut Katimayinit, ilaliutilugit taapkua pisimaniqaqtut ukiuqtaqtumik. Katimayiit aaqiksuivaliavut ilagiigusiqmik ammalu ikajutatigiikniqmik tukisiqatigiigasukllutik ukiuqtatumut kiusiniaqmatta taimailariktuuniganik aviktuqsimayungit, ilaliutilugit pinasuaqatigiiknikkuk taapkualu Inuit Sanaguaqtulirijingit Tunngavingat tunisiqatigiiklutik kayusijunaqmagaata kinauyaksaqaqtitiniq piligiaguyunik ammalu Kavamakkungit Yuon ikayuutiksanik saqipalianiginut nunaqaqqaasimayut sanaguaqtit pinguaqtit ammalu piusituqaqnik tigumiaqtut. Uqalimaakaniqlugu pijutilik Katimayiit Maanna ikayuutingut sanaguaqniqmut pinguarusiqmullu ammalu piusituqaliriniqmut ukiuqtaqtumi.

Ilagit piviqaqtitiniq nalunaittiaqsimayut unikaami pisimainarasugiqqaqniaqtut akuniuyumi. Ukua Katimayit kajusiniaqtut qimiruaqnigat ammalu piusivaaliqtilugu pinayugutit pivialiatitauniga taimalu taapkia pilirititijutauyut nunaqaqqaasimayutiguugaliqniaqmatta ammalu pijasauniqsauliqlutik. Taimaaktauq kiinauyaksait unuqniqsanut qauyimayauliqlutik taapkunuga nunaqaqqaasimayut nunaliginut taapkutigut nunagani pilirijit qanuiliurutaujutigut. Anginiqsamut niliutiqaqluni, ilaqaqniaqtuq aaqigiaqataluni sanayakit kiusiniaqluni nutaanik tusaqtamiktigut, inugiasivalianiginut saguqataqnigitnnut, ammalu kajusiyumik tukisinasuqatigiiqattaqniq nunaqaqqaasimayut sanaguaqtigit pinguaqtigillu ammalu nunaliit.

Ukua atuqniaqtangi pivaliayuni Katimayit akuniuniaqtut ammalu aulutijuyiksanik sanalutik. Taimanaugaluaqmat nunaqaqqaasimayut tauptungit taikani Katimayiginit piyauyumayut tukitaattiaqniqsauniaqmatta asiruqtunut ataniqsauliqlutik piusutuqaqaniqmut ammalu nakminiq-aulatijunaqniqmut nunaqaqqaasimayut.

Kiguliqmik atuqtauniaqtut Katimayinit

Ilaliutiyauvaliaqnaiqtilugit Qaujisaqniq atuutiqaqlutik Kavamkkut Kiinauyaksangit Nunaqaqqaaqsimayut Sanaguarusigit Punguarusigit ammalu Piusitunqangitnut ilaliutisimayut ilagijangat Katimayinut, naniyangit pimmariutut sanaguaqtinut kiinauyaksaqaqtitivaktunut anginiqsauyukkut. Taimanaukmat, Katimayit piyautiniaqtangat unikaaq unuqnisanut, piluaqtumik sanaguaqtinut kiinauyaksaqaqtitivaktunut pinasuaqatigiyattinut ammalu atuagaq ammalu qauyisaqniq nunaliknik – tamaini Kanatami ammalu namituinnaq silaqjuaqmi.

Una atuqsiniaqtuq tikisiqatigiigutitinik ammalu ikayuqluni ovatinnik sanaqatigiikniaqluta, tamauna nutaatigut ammalu malitiaqluta tusaqtaptinik tamatumangat qaujisaqtaptinit. Tamana ovatinituaq sanayunnagitavut inutuuluta; una ikayuqatigiikniuyarialik kiusitiaqniqsauniaratta sanatiajujunut ammalu piusituqaqaqtunut inuusiginut nunaqaqqaaqsimayut.

Kajusiniarivugut unikaaliurutitigut ikayuqtatinut nunaqaqqaaqsimayut sanaguarusiganut pinguarusiganut ammalu piusituqaliriniqmut qarisauyaqaqvitigut, ilaliutilugit ikayuutivut pisimaniqaqtut taapkuniga Sivuliutigialit aaqiksimayavut iluani 2021-26 plaaaikisimajutit paqnautit.

Una qauyisainiq nanulaiqtuq pimmariujumik initaaqsimakmat puigunangutimik. Taapna tunisiyuq ovatinnik nutaaqmik sanarutiksatinik ikayuqniaqluta pivaalirutiksanut nunaqaqqaaqsimayut-sivuliuqtanguni nunaiqtausimaniq piiyaqlugu sanaguaqtuliriniqmi pinguaqtuliriniqmi ammalu piusituqaliriniqmi ammalu nunaqaqqaaqsimayuuniq ammalu nakminiq-aulatijunaqniq.

Takvani unikaami, sanginiqtaaqtitisimaniaqtugut nuupalianiaratta sivummut tukisiumatiaqniqsauliqluta sunait ajuqnangituuniginik tamapta kakujumajattinik ammalu tukusiumaniqsauliqluta tamapkuniga pijariiriaqaqtunik taikungaqliaqluni.

Auteur :

Simon Brault

Tukimuatiga ammalu Siviliuqtinga taapkua Kanata Katimayigit Sanaguaqniqmut Pinguaqniqmut

Odile Joannette

Tukimuattinga Sanasimajunut, Qaujimaniqmut, ammalu Atuqsiqatigiikniqmut: Ukua Sanaguaqsimajangit pinguarusigilu Allait, Inuit ammalu Allaingayut Pilirititijutangat